Các “ Fan Hâm mộ ” shopping trên quốc tế đổ về Mỹ phần đông phát cuồng lên trước những Mall, shopping center, outlet … bát ngát, choáng ngợp bởi sự đa dạng chủng loại của sản phẩm & hàng hóa, phấn khích bởi giá rẻ. Mỹ là “ thiên đường shopping ” thì phần đông rất nhiều người biết đến. Có thể nói rằng toàn bộ những mẫu sản phẩm mới nhất, tinh tú nhất của quốc tế đều được tập trung chuyên sâu về tại Mỹ. Các hãng thời trang cũng như điện tử, xe hơi, hàng tiêu dùng … đều lấy Mỹ làm thị trường tiên phong để ra đời những Mã Sản Phẩm mới nhất. Và Ngân sách chi tiêu ở Mỹ cũng thường rẻ hơn rất nhiều so với tại nơi sản xuất ra những mẫu sản phẩm đó. Thị trường Mỹ rất ngặt nghèo trong nhu yếu chất lượng nên những loại sản phẩm “ lởm khởm ” phần nhiều không hề lọt được vào Mỹ .
Nhưng có một điều ít ai biết đến để lùng hàng “ độc ” mà rẻ thì không nhất thiết phải đến những shopping center, thậm chí còn đến đó bạn cũng không hề tìm thấy những gì bạn cần tìm. Không mấy quan trọng là bạn đang cư trú ở Mỹ hay chỉ đơn thuần là một hành khách, nếu shopping là một nụ cười, là niềm đam mê của bạn thì ngoài việc đi mall ra bạn hãy nên ghé … chợ trời !
Chợ trời ở Mỹ được gọi bằng nhiều cách: Open air market, swap meet, flea market… Nhưng cách gọi không mấy quan trọng.
Những kinh nghiệm bỏ túi khi đi chợ trời đồ xưa cũ:
Kinh nghiệm thứ nhất : chợ nào càng nhếch nhác, nhốn nháo … càng tốt. Đừng ham những chợ ngăn nắp quá, ở đó hàng thường không nhiều mẫu mã và giá cao. Tiêu chuẩn tiên phong để chọn chợ trời là : Chợ phải nằm ngoài … trời ! Tức là không được ở trong nhà ! Chợ nằm trong nhà là “ vất đi ”, ở nơi đó thường bán hàng chưa qua sử dụng với chất lượng thấp .
Thứ hai : tránh những chợ trời nơi mà rất nhiều người bán hàng là người … Nước Ta và Trung Quốc, hãy chọn những chợ đông người bán gốc Mexico .
Thứ ba : chợ trời nào càng gần những khu nhà giàu thì càng nhiều đồ hay .
Thứ tư : chợ trời bờ Đông nước Mỹ nghèo nàn về chủng loại và giá đắt hơn chợ trời bên bờ Tây nước Mỹ. Chợ trời California phong phú và đa dạng nhất, hàng nhiều, giá rẻ, hoạt động giải trí quanh năm, có những chợ hoạt động giải trí 7 ngày / tuần .
Ở chợ trời Mỹ bán đủ thứ bà rằn từ những con ốc, chiếc đinh gỉ sét đến những thứ đồ cổ xưa hàng trăm năm tuổi. Nguồn hàng cực kỳ phong phú và đa dạng, bạn hoàn toàn có thể tìm thấy ở đây trăm thứ thượng vàng hạ cám với những giá gây shock vì nó … rẻ quá !
Những Fan Hâm mộ sưu tầm đồ xưa cũ như máy ảnh cổ hoặc đĩa ( nhạc ) than … thì chắc sẽ sung sướng đến mụ mẫm cả người khi đến chợ trời Mỹ. Vì tất tần tật đều bày bán như ” mớ rau, nải chuối ” ở chợ nông thôn Việt nam tất cả chúng ta. Các tên thương hiệu máy ảnh, máy quay phim, máy nghe nhạc, radio … đều hiện hữu, có tuổi đời từ hơn 100 năm đổ lại đây, có nhiều những tên thương hiệu đã không còn sống sót .
Có thể nói chợ trời là nơi lịch sử nước Mỹ thu nhỏ. Ở đây bày bán những thứ đồ tưởng chừng như chả để làm gì nhưng đã có tuổi đời hàng trăm năm về trước như yên ngựa bằng da, chiếc bánh xe hơi Ford lốp cao su nhưng niền (vành) bằng gỗ, những lá thư viết tay đề ngày tháng từ những năm 1800 bao nhiêu ấy, những chiếc bàn là (ủi) bằng gang nặng trĩu dùng bằng than, những bộ bàn ghế bằng gỗ sồi với những hoa văn cầu kỳ được chạm khắc thủ công.
Những ai muốn shopping quần áo, đồ thời trang thì chợ trời cũng là một nơi lý tưởng để tìm đến. Bởi đồ xưa cũ ở chợ trời có loại đã qua sử dụng nhưng cũng có rất nhiều thứ mới tinh còn nguyên cả tag của nơi sản xuất hoặc những mall nổi tiếng ở Mỹ. Ví dụ đến chợ trời ở California bạn sẽ tìm mua được những loại Model, đủ size của quần Jeans Levi’s chưa qua sử dụng còn cả tag … với giá chỉ khoảng chừng 10USD. Sở dĩ chỉ chợ trời Cali mới có nhiều quần jeans Levi’s với giá rẻ bởi San Fransisco là quê nhà của tên thương hiệu quần này, trụ sở đầu não của hãng cũng nằm tại đây .
Hàng từ nhà máy sản xuất tuồn ra, hàng từ những phòng phong cách thiết kế cũng vậy nên nhiều quần còn được đóng dấu là “ Hàng mẫu ” ( sample ). Bạn còn hoàn toàn có thể tìm được những chiếc túi với tên thương hiệu nổi tiếng đã qua sử dụng không nhiều với giá 10-20 USD trong khi đó giá thật sự của chúng từ hàng trăm đến hàng ngàn USD .
Về Chi tiêu thì sao ? Chợ trời Mỹ thì nói chung giá đã rẻ lắm rồi nhưng bạn cứ trả giá tự do mà không ngại người bán mất lòng. Hàng thường chỉ từ vài đồng đến vài chục USD. Còn nếu giá từ 100USD trở lên thì đó thường là hàng do những người mua đi bán lại kinh doanh thương mại, họ đã biết giá trị thực của loại sản phẩm họ bán. Còn thường thì hàng đổ đống trên mặt đất, ai muốn lựa, muốn xem thì cứ mặc sức tự nhiên, giá rẻ như … cho không ( so với giá trị thật ). Những người thích sưu tầm đồ cuộc chiến tranh thì cũng nên ghé qua chợ trời. Tại đây bày bán rất nhiều đồ quân dụng của lính Mỹ như quân phục, balo, xẻng, hộp quẹt Zippo có khắc tên gia chủ, đơn vị chức năng, thời hạn và khu vực đóng quân, vỏ đạn, dao găm, cà men đựng đồ ăn, áo giáp. Đồ lính những nước khác cũng có nhưng ít hơn ví dụ quân phục lính Đức Quốc xã, nón sắt của lính Anh, mũ lông lính Hồng quân Liên Xô … Bạn hoàn toàn có thể tìm được trong đống xà bần hỗn độn đó nhật ký, kỷ vật của những người lính từ bao đại chiến ở những vương quốc khác nhau …
Ở chợ trời Mỹ, bạn hoàn toàn có thể tìm được những loại sản phẩm có nguồn gốc từ khắp nơi trên quốc tế và hầu hết lúc bấy giờ không ( hoặc ít được ) còn sản xuất nữa như những tượng đồng Ấn Độ, bình gốm cổ Trung Quốc, đồ sứ Anh, đồng hồ đeo tay quả lắc Đức … Rất nhiều những đống sản phẩm & hàng hóa tập trung chuyên sâu một chỗ với bảng giá 1 USD, bạn mặc sức mà lục bới trong đống “ đồng nát ” đấy biết đâu gặp hên. Anh bạn của tôi là dân nhiếp ảnh chuyên nghiệp nên đã từng lục trong những thùng đồ 1 USD được một chiếc body toàn thân ( thân ) máy ảnh Leica sau về bán trên eBay được gần 3.000 USD. Tôi cũng đã từng cầm một chiếc máy chiếu phim Kodak cổ nhưng còn trong thực trạng hầu hết chưa sử dụng, nguyên đai, nguyên kiện nhưng rồi lại bỏ xuống bởi nghĩ giá 150 USD USD quá đắt. Nhưng khi về đưa ảnh chụp cho anh Nick Út ( phóng viên báo chí chiến trường kỳ cựu quốc tế – tác giả bức ảnh Em bé Napal ) xem thì anh bảo máy đó rất hiếm, có giá không dưới 10.000 USD và đưa cho 1 cuốn catalog của Viện bảo tàng phim ảnh bên Đan Mạch có tọa lạc chiếc máy đó .
Nhưng dân Mỹ cũng rất hay xê dịch, việc chuyển nơi ăn, chốn ở của họ là chuyện rất bình thường chứ không có tâm lý gắn liền với nơi chôn rau cắt rốn như người dân Việt mình. Mỗi lần chuyển nhà hầu như họ để lại hết đồ đạc từ bàn ghế, giường tủ đến áo quần và cả những kỷ vật. Còn những người chủ mới khi dọn vào nhà mới thì họ vứt hết đồ đạc của chủ nhà cũ ra để đem đồ mới vào. Vì thế ở Mỹ nghề là dọn đồ để làm trống nhà là nghề ” truyền thống độc quyền ” của người Mỹ gốc Mexico hay làm (tương tự như dân Việt mình hay làm nail ).
Mỹ là một Hợp chủng quốc nơi mà dân tứ xứ từ mọi miền lục địa đổ về. Những di dân khi đến miền đất mới thường có mang theo những kỷ vật của quê hương. Và các nhà sản xuất khắp nơi trên thế giới đều mơ ước chiếm lĩnh thị trường Mỹ và cố gắng nhập vào Mỹ những mặt hàng chất lượng cao nhất có thể được.
Những đồ dọn ra đó thay vì phải đem ra bãi rác đổ và phải trả tiền cho bãi rác thì họ đem vào đổ đống ở chợ trời bán được đồng nào hay đồng ấy. Họ cũng chẳng có thời hạn mà phân loại đồ, dù sao đó cũng là đồ “ không tính tiền ” ( bởi khi dọn nhà họ đã được chủ nhà trả tiền ) thế nên bất kể giá nào họ cũng bán được. Chính vì nguyên do này mà như đã viết ở phần trên là chợ trời nào càng nhếch nhác thì càng dễ mua đồ và giá càng rẻ. Còn những chợ ngăn nắp thì đa phần là những người mua đi bán lại, ví dụ họ vô chợ trời “ nhếch nhác ” lựa đồ mua rồi sang chợ “ ngăn nắp ” bán lại nên giá không còn ” mềm ” nữa .
Và phần trên cũng nhắc đến người Việt, người Trung Quốc bởi nguyên do đơn thuần máu “ con buôn ” đã chảy trong huyết quản của họ rồi nên Chi tiêu của họ đưa ra cũng rất “ chát chúa “. Anh bạn của người viết có nguyên tắc là thấy hàng dù đẹp, dù thích nhưng do người Việt hoặc Tàu đứng bán ở chợ trời thì không khi nào hỏi giá vì biết không khi nào mua được. Nguyên tắc đi chợ trời là hàng phải độc hoặc tốt và giá phải … CỰC RẺ ! Thậm chí giá mới chỉ dừng lại ở mức độ ” rẻ ” thôi thì cũng không mua !
Đi chợ trời không chỉ để kiếm mua đồ mà cũng là một thú thư giãn, một dạng vừa window shopping (đi xem hàng chứ không mua), vừa luyện tập thể thao. Chợ trời Mỹ rất rộng rãi, không có cảnh ồn ào, chen lấn, trộm cắp, móc túi… thường thấy ở Việt Nam.
Người viết hay lục những đống thư, album ảnh … và nhiều lúc tần ngần giở những trang giấy đã úa vàng theo năm tháng, nhìn những bút tích đề ngày tháng của những năm 18 xx, nhìn những bức ảnh chụp từ đầu những năm 1900 với những khuôn mặt lạ lẫm và một cảm xúc thật khó tả ập tới … Bạn hoàn toàn có thể suốt ngày long dong đi la cà từ hàng này sang hàng khác, săm soi, ngắm nghía, cầm lên đặt xuống … không nhất thiết phải mua nhưng biết đâu đấy lại tìm ra những thứ đồ mê hoặc. Người Mỹ khá trung thực nên nhiều quầy bán hàng bày ra đó mà người bán đi đâu mất tiêu rồi mà không lo mất đồ, người mua kiếm được món hàng ưa thích lại phải chạy đi kiếm người bán để hỏi giá và trả tiền. Bạn hoàn toàn có thể lục tung đống đồ rồi bỏ đi mà người bán vẫn không một lời phàn nàn, nhắc nhở .
Tất cả gia chủ của những nét chữ, của những khuôn mặt kia … đã trở thành người thiên cổ rất lâu rồi … và rồi mình cũng sẽ đến lúc như vậy. Không biết sau này những trang nhật ký, những bức thư tình, những tấm ảnh của mình cũng sẽ lay lắt giữa chợ và những người lạ lẫm sẽ nhặt chúng lên ngắm nghía, mặc cả như mình đang làm không nhỉ ? ( Mở ngoặc lý giải thêm tại sao thư, ảnh cũ lại mang ra bán ? Bởi những người chuyên nghề dọn sạch nhà có chăm sóc đâu, họ mang tất tần tật những gì họ thu dọn từ ngôi nhà rồi đem đổ đống ra chợ trời )
