Tham vấn tâm lý là một thuật ngữ tương đối mới mẻ ở nước ta, song lại đang được quan tâm khá nhiều trong thời gian gần đây. Đồng thời hoạt động tư vấn tâm lý, tham vấn tâm lý ở Việt Nam còn khá mới mẻ và vẫn chưa được ứng dụng rộng rãi.
Chính thế cho nên mà nhiều người vẫn còn lạ lẫm, thậm chí còn không hiểu được thực chất và mục tiêu của hoạt động giải trí này là ra làm sao ? Đặc biệt là nhiều người vẫn còn chưa phân biệt được rõ ràng hai thuật ngữ Tư Vấn Tâm Lý và Tham Vấn Tâm Lý. Hay đánh đồng nó là một nhưng thực ra giữa chúng có sự độc lạ lớn .
Bài viết này phân tích sự khác nhau giữa tham vấn tâm ý và tư vấn tâm ý, từ đó giúp bạn xác lập đúng chuẩn đâu mới thực sự là dịch vụ tương thích với nhu yếu của bạn .
Tư vấn tâm lý là gì?
Tư vấn là gì?
Trước khi đi sâu tìm hiểu về tư vấn tâm lý chúng ta hãy cùng trả lời câu hỏi Tư vấn là gì? trước nhé. Vậy tư vấn là gì? Tư vấn gồm những lĩnh vực nào và tác động của nó ra sao?
Tư vấn có tên tiếng anh là Consulting là hình thức mà một người có trình độ trong một nghành nào đó sẽ giảng giải, cắt nghĩa hay đưa ra lời khuyên cho bạn trong một yếu tố hay một góc nhìn của đời sống. Tư vấn thường mang đặc thù quan hệ một chiều. Ví dụ : tư vấn bảo hiểm, tư vấn mua nhà, tư vấn thiết kế xây dựng, tư vấn pháp lý và cả tư vấn tâm lý …
Về cơ bản người tư vấn không có quyền quyết định hành động vấn đề hay những yếu tố. Tuy nhiên, người tư vấn được xem giống như người dẫn dắt và chỉ đường khi bạn đang gặp khó khăn vất vả. Vì vậy, nếu ban gặp được một nhà tư vấn tốt, có vừa đủ kỹ năng và kiến thức và năng lượng để giúp ích thì điều đó hoàn toàn có thể tốt, tuy nhiên ngược lại nếu bạn gặp phải một nhà tư vấn thiếu chuyên nghiệp thì yếu tố của bạn hoàn toàn có thể sẽ càng bị tác động ảnh hưởng nặng nề hơn .
Tư vấn tâm lý là gì?
Tư vấn tâm lý là một hoạt động mà nhà chuyên môn (nhà tư vấn tâm lý) sẽ đóng góp ý kiến, cho lời khuyên của mình đến người bệnh (người có vấn đề về tâm lý) dựa trên những hiểu biết, kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu để giúp họ giải quyết vấn đề của mình. Mặc dù nhà tư vấn tâm lý không được quyền quyết định nhưng vẫn đóng vai trò chủ động, tích cực còn thân chủ thì thụ động nghe theo sự khuyên bảo của nhà tư vấn.
Như vậy ta hoàn toàn có thể thuận tiện nhận thấy rằng thực chất của những nhà tư vấn tâm ý là những chuyên viên sẽ đưa ra lời khuyên, cung ứng thông tin cho một người hoặc cùng lúc nhiều người có chung nhu yếu cần được giúp sức. Dựa vào những kỹ năng và kiến thức uyên bác của nhà tư vấn và người được tư vấn chỉ việc nghe theo hướng dẫn nếu như họ tin yêu .
Hoạt động này chỉ là hoạt động giải trí một chiều mà chiều tác động ảnh hưởng đa phần là phía nhà tư vấn tâm ý. Chỉ diễn ra trong một thời hạn ngắn thậm chí còn chỉ cần một buổi gặp gỡ, trao đổi với nhau .
Tư vấn tâm ý là thuật ngữ được đại đa số người Việt sử dụng khi muốn tìm đến nhà tâm ý. Tuy nhiên, đây là cách gọi chưa thực sự đúng chuẩn đặc biệt quan trọng là trong nghành nghề dịch vụ tâm lý học. Tư vấn được hiểu rộng hơn là một kiểu của cho lời khuyên hay cho quan điểm từ một chuyên viên trong một nghành nào đó. Thuật ngữ tư vấn này tương thích hơn với những ngành nghề tương quan đến bán hàng, bảo hiểm, bất động sản …
Trong nghành tâm ý thì khái niệm tư vấn còn khá hạn hẹp so với nhu yếu và mong ước của những thân chủ. Những giá trị mà một nhà tâm ý cần mang lại cho thân chủ của mình không đơn thuần chỉ là cho quan điểm trình độ mà còn là sự sẻ chia, thấu cảm và giúp sức họ tự vượt qua, tự kiểm soát và điều chỉnh và tự khuynh hướng dưới sự tương hỗ của nhà tâm ý như một người sát cánh .
Tham vấn tâm lý là gì?
Tham vấn là gì?
Tham vấn là gì ? Tham vấn tâm ý là gì ? Đây là câu hỏi được rất nhiều thân chủ và người mua của ThanhBinhPsy hỏi khi họ lần đầu tìm đến dịch vụ của chúng tôi. Vậy tham vấn là gì ? Tham vấn có đặc thù gì ? thực chất của tham vấn là gì ? và những ảnh hưởng tác động của nó lên thân chủ. Hãy cùng tìm hiểu và khám phá nhé .
Trước tiên, tất cả chúng ta đi làm rõ khái niệm tham vấn là gì ? Tham vấn hay tham vấn tâm ý có tên tiếng anh là Couselling, là một hình thức trợ giúp tâm ý thông dụng và có lịch sử dân tộc truyền kiếp tại châu Âu ( khoảng chừng những năm 40 của thế kỷ XX ). Tại Nước Ta khái niệm tham vấn vẫn còn khá mới mẻ và lạ mắt và ít được sử dụng, đại đa số người Việt quen với việc gọi tham vấn là tư vấn tâm ý hơn. Tuy nhiên, về cơ bản tham vấn và tư vấn là 2 hình thức khác nhau từ vai trò đến phương pháp .
Tham vấn giúp kiến thiết một mối quan hệ giữa nhà tham vấn và thân chủ của mình. Đó là một quy trình tương tác nhằm mục đích giúp sức thân chủ cải tổ đời sống bằng cách khai thác, nhận thức và đồng cảm những tâm lý, cảm hứng và hành vi của họ, trải qua mạng lưới hệ thống chat của website hoặc trò chuyện trực tiếp qua điện thoại thông minh mà không cần phải gặp trực tiếp .
Thuật ngữ tham vấn hay tham vấn tâm ý được sử dụng nhiều trên quốc tế vì sự thông dụng cũng như tính thiết yếu của mô hình tâm ý này. Cho nên nó cũng có nhiều cách định nghĩa khác nhau tùy thuộc vào từng vương quốc và nền văn hóa truyền thống .
Theo Unicef : “ Tham vấn không giống như một cuộc trò chuyện. Tham vấn là một mối quan hệ, một quy trình trong đó nhà tham vấn giúp thân chủ cải tổ đời sống của họ bằng cách khai thác, hiểu và nhìn nhận được nội dung, ý nghĩa, cảm xúc và hành vi của họ. Nhà tham vấn không xử lý yếu tố cho thân chủ ” .
Khái niệm tham vấn này cũng được nhiều nhà tâm ý làm ngắn gọn lại bằng “ tham vấn và thiết kế xây dựng mối quan hệ giữa nhà tham vấn và thân chủ. Trong đó, nhà tham vấn đóng vai trò là người lắng nghe, sẻ chia, thông cảm và tương hỗ thân chủ trong việc trấn áp xúc cảm và tự xu thế cho những yếu tố của mình ” .
Một số nhà tham vấn tại Mỹ cho rằng tham vấn là một Tiến Trình có mở màn, diễn biến và kết thúc. Một tiến trình tham vấn cần có sự Tương Tác ( san sẻ – giúp sức ) một cách tích cực, và mang tính động lực. Trong tiến trình tham vấn, nhà tham vấn phải luôn Tìm Tiềm Năng trong thân chủ của mình bằng cách khơi gợi cảm hứng và hành vi tích cực nơi thân chủ .
Để từ đó, thân chủ hoàn toàn có thể nhìn nhận rõ hơn về yếu tố của mình và mong ước của họ để xử lý những yếu tố đó. Cuối cùng, sau khi thân chủ hoàn toàn có thể nhìn thấy tiềm năng của bản thân thì nhà tham vấn cần tôn trọng quyền Tự Quyết của họ. Tự quyết ở đây có nghĩa là thân chủ tự xử lý yếu tố của mình, tự chịu nghĩa vụ và trách nhiệm với yếu tố mà họ đã lựa chọn .
Một số chủ đề chính mà những nhà tham vấn tâm ý thường tập trung chuyên sâu vào gồm có yếu tố về kinh tế tài chính và sức khỏe thể chất, môi trường tự nhiên tương giao cá thể, giáo dục và tăng trưởng hướng nghiệp, những tương giao thời gian ngắn và tập trung chuyên sâu vào tính toàn thể của nhân cách. Ở Hoa Kỳ, một trong những tạp chí chuyên ngành học thuật số 1 là Tạp chí tâm lý học tham vấn và Tạp chí những nhà tâm ý tham vấn .
Còn tại châu Âu, có những tạp chí học thuật chuyên ngành như Tạp chí tâm ý tham vấn châu Âu ( dưới sự bảo trợ của Thương Hội tâm lý học tham vấn châu Âu, tên tiếng Anh : European Journal of Counselling Psychology ), Điểm báo Tâm lý học tham vấn ( dưới sự bảo trợ của Thương Hội Tâm lý học Liên hiệp Anh, tên tiếng Anh : Counselling Psychology Review ), và một tạp chí liên ngành quốc tế : Tam cá nguyệt san Tâm lý học tham vấn ( tạp chí 3 tháng / kỳ, tên tiếng Anh : Counselling Psychology Quarterly ) là một xuất bản phẩm của nhà Routledge ( thuộc hội Taylor và Francis ) .
Bản chất của tham vấn tâm lý là gì?
Tham vấn tâm lý là quá trình tương tác giữa nhà tham vấn (người có chuyên môn, kỹ năng, có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp) và thân chủ (người gặp vấn đề khó khăn trong cuộc sống mà cụ thể đó là vấn đề tâm lý cần sự giúp đỡ) thông qua sự trao đổi, chia sẻ thân mật, chân tình (dựa trên nguyên tắc đạo đức và mối quan hệ mang tính nghề nghiệp) giúp thân chủ hiểu và chấp nhận thực tế của mình, tự tìm thấy tiềm năng của bản thân để giải quyết vấn đề của chính mình. Chúng ta có thể thấy sự khác biệt rõ rệt giữa một nhà tham vấn tâm lý với một nhà tư vấn tâm lý.
Bản chất của hoạt động giải trí tham vấn tâm ý ( hay còn gọi là ca tham vấn tâm ý ) : là một tiến trình lê dài có khởi đầu, diễn biến và kết thúc. Tiến trình ấy không chỉ đơn thuần là một hay hai buổi gặp mặt, thao tác. Đó cũng không phải đơn thuần chỉ ở trong khoảng chừng thời hạn và khoảng trống thân chủ và nhà tham vấn gặp gỡ mà nó là cả một quy trình có sự tác động ảnh hưởng từ cả hai phía nhằm mục đích tạo nên sự đổi khác và tăng trưởng của chính thân chủ .
Nếu như trước kia thân chủ cảm thấy bế tắc với những tâm lý xấu đi và không hề tìm ra lối thoát. Ca tham vấn tâm ý sẽ giúp cho thân chủ nhận thấy được rõ hơn yếu tố mà mình đang gặp phải, mặc dầu trước kia họ không thể nào tự mình nhận thấy được .
Từ đó, thân chủ hoàn toàn có thể nhìn thấu yếu tố của mình để hoàn toàn có thể tự đưa ra sự lựa chọn và quyết định hành động dưới sự tương hỗ và khuynh hướng của nhà tham vấn. Nhiều thân chủ sau quy trình tham vấn cảm thấy bản thân có sự văn minh về cảm hứng, trưởng thành hơn về mặt kiến thức và kỹ năng, tâm lý, cảm nhận của mình về quốc tế xung quanh …
Tham vấn tâm lý là một sự tương tác
Bạn cần phải hiểu rõ một yếu tố rằng một ca tham vấn tâm ý không phải là nhà trình độ làm một cái gì đó cho một ai đó mà nó là một quy trình có sự tương tác giữa đôi bên, cùng nhau nhận thức yếu tố và cùng nhau tìm ra hướng xử lý. Trong đó quyết định hành động vẫn là chính bản thân bạn còn nhà tham vấn tâm ý chỉ đóng vai trò tương hỗ, hướng dẫn mà thôi .
Xem thêm >>> Tham Vấn Tâm Lý Tận Nhà
Ca tham vấn tâm ý được triển khai bằng những cuộc trò chuyện giữa nhà tham vấn và thân chủ. Tất nhiên quy trình đó không phải là quy trình thao tác đơn phương của nhà tư vấn mà tất yếu phải có sự hợp tác tích cực từ phía người cần được tham vấn .
Hiệu quả của hoạt động giải trí tham vấn hay ca tham vấn tâm ý phụ thuộc vào rất nhiều vào thái độ và sự hợp tác của thân chủ so với nhà tham vấn để tìm ra yếu tố và cách xử lý yếu tố của mình .
Chính do đó mối quan hệ tương tác giữa thân chủ và nhà tham vấn tâm ý cực kỳ quan trọng. Chỉ khi nào mối quan hệ này thật sự tốt đẹp thì thân chủ mới hoàn toàn có thể thuận tiện, tự do thể hiện thực chất của mình, nói thật nhất về yếu tố của mình. Tất nhiên sự trung thực phải đến từ hai phía và so với nhà tham vấn thì điều này là một lao lý trong nguyên tắc đạo đức hành nghề .
Tham vấn tâm lý là một quá trình tìm kiếm tiềm năng
Bất kể ai trong tất cả chúng ta cũng đều chiếm hữu những tiềm năng mà nó chưa có điều kiện kèm theo để thể hiện hoặc không được nhận ra để thể hiện. Chính thế cho nên mà trách nhiệm của những nhà tham vấn tâm ý là bằng một cách nào đó hoàn toàn có thể giúp bạn nhận ra được tiềm năng của mình và vận dụng nó để xử lý khó khăn vất vả của mình một cách tốt nhất. Để làm được điều này thì tất yếu nhà tham vấn tâm ý phải sử dụng rất nhiều những kỹ thuật mà mình rèn luyện đươc như khai thác, tìm hiểu và khám phá, nhận diện … .
Sau đó nhà tham vấn tâm ý lại phải dùng vốn hiểu biết sâu rộng của mình giúp cho thân chủ tự nhận ra được đó là điểm mạnh của mình để từ đó hoàn toàn có thể phát huy điểm mạnh xử lý yếu tố một cách tốt nhất. Không nên chỉ cho thân chủ thấy vì điều đó hoàn toàn có thể làm thân chủ không tin vì thế mà nhà tham vấn phải tìm cách để thân chủ tự nhận ra là điều tốt nhất .
THAM VẤN TÂM LÝ CẦN PHẢI TÔN TRỌNG QUYỀN TỰ QUYẾT CỦA THÂN CHỦ
Một nguyên tắc trong một ca tham vấn tâm ý đó chính là nhà tham vấn phải tôn trọng quyền tự quyết của thân chủ. Không làm thay, làm thế mà chỉ là tương hỗ, giúp sức thân chủ quyết định hành động và triển khai. Nhà tham vấn phải biết số lượng giới hạn của mình nên dừng lại ở đâu và thân chủ cũng cần phải nhận thức được rằng chính mình mới có quyền quyết định hành động, chịu tránh nhiệm trước yếu tố của mình .
Ý nghĩa của việc tôn trọng quyền tự quyết của thân chủ còn giúp cho thân chủ trở nên tự tin hơn, mạnh dạn hơn và dày dặn kinh nghiệm tay nghề hơn. Họ hoàn toàn có thể tự mình đương đầu với những thử thác tiếp theo mà không cần phải có sự trợ giúp của nhà tham vấn. Còn nếu như nhà tham vấn làm hộ, làm thay cho họ thì việc này chắc như đinh sẽ hình thành những con người thụ động, ỷ lại và mãi mãi thất bại trên con đường đi của mình .
THAM VẤN TÂM LÝ LÀ MỘT DỊCH VỤ CÓ TÍNH CHẤT NGHỀ NGHIỆP
Một điều cần phải rất là chú ý quan tâm trong mối quan hệ giữa nhà tham vấn và thân chủ đó là mối quan hệ nghề nghiệp. Khi tiến trình tư vấn kết thúc có nghĩa là mối quan hệ kết thúc. Tuyệt đối không đồng ý những yếu tố tình cảm cá thể phát sinh trong quy trình này .
Điều này cũng trọn vẹn dễ hiểu chính do khi một người đứng trước những khó khăn vất vả tâm ý không hề tìm ra được lối thoát thì bỗng dung lại thấy được ánh sáng khi nhận được sự giúp sức của nhà tham vấn thì khó hoàn toàn có thể tránh khỏi những tình cảm đặc biệt quan trọng. Tuy nhiên điều này sẽ phải dừng lại ngay lập tức và đây cũng là một nguyên tắc hành nghề mà nhà tham vấn tâm ý cần phải quan tâm .
Xem thêm >>> Tham Vấn Tâm Lý Qua Điện Thoại
Sự khác biệt giữa tham vấn tâm lý và tư vấn tâm lý
| TIÊU CHÍ |
THAM VẤN TÂM LÝ
|
TƯ VẤN TÂM LÝ
|
| Về mục tiêu |
Tham vấn tâm ý là một cuộc trò chuyện mang tính cá thể giữa nhà tham vấn với một hoặc một vài người đang cần sự tương hỗ để đương đầu với khó khăn vất vả hoặc thử thách trong đời sống. Tham vấn khác chuyện trò ở chỗ trọng tâm của cuộc tham vấn nhằm mục đích vào người nhận tham vấn .
Hướng tới tiềm năng lâu dài hơn đó là giúp cá thể nâng cao năng lực xử lý yếu tố tâm ý của mình sau khi được tham vấn .
|
Tư vấn tâm lý là một cuộc nói chuyện giữa một “chuyên gia” về một lĩnh vực nhất định với một hoặc nhiều người đang cần lời khuyên hay chỉ dẫn về lĩnh vực đó, chủ yếu hướng đến giải quyết vấn đề hiện tại. |
| Về tiến trình |
Nhà tham vấn tương hỗ thân chủ ra quyết định hành động bằng cách giúp họ xác lập và làm sáng tỏ yếu tố, xem xét toàn bộ những năng lực, và đưa ra lựa chọn tối ưu nhất cho chính họ sau khi xem xét kỹ lưỡng những quan điểm khác nhau. Do đó, tham vấn tâm ý là một quy trình gồm nhiều cuộc trò chuyện hoặc gặp gỡ liên tục ( chính bới những yếu tố của mỗi người hình thành và tăng trưởng trong một khoản thời hạn, do đó cũng cần có thời hạn để xử lý chúng ) .
|
Tư vấn thường là cung cấp thông tin hay đưa ra lời khuyên. Nhà tư vấn giúp thân chủ ra quyết định bằng cách đưa ra những lời khuyên “mang tính chuyên môn” cho thân chủ. Do vậy nó chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn, giải quyết vấn đề tức thời. Kết quả tư vấn không lâu bền; vấn đề sẽ lập lại vì các nguyên nhân sâu xa của vấn đề chưa được giải quyết. |
| Về mối quan hệ |
Tham vấn tâm ý lại có mối quan hệ ngang bằng, bình đẳng và dòi hỏi sự tương tác rất ngặt nghèo và tích cực ở cả đôi bên .
Nhà tham vấn thông cảm và gật đầu vô điều kiện kèm theo với những cảm hứng và tình cảm của thân chủ, từ đó thân chủ làm chủ cuộc chuyện trò : Nhà tham vấn lắng nghe, phản hồi, tổng kết và đặt câu hỏi .
|
Trong tư vấn tâm ý thì mối quan hệ hoàn toàn có thể là trên-dưới, giữa một người được xem là uyên bác với những thông tin trình độ để đưa ra những lời khuyên mà không chăm sóc đến việc biểu lộ sự thông cảm hay gật đầu thân chủ. Còn bên kia là người gặp phải yếu tố tâm ý nào đó mà không biết cách xử lý thế nào cần đến lời khuyên từ nhà tư vấn tâm ý .
Mối quan hệ ở đây không yên cầu sự tương tác tích cực từ phía người được tư vấn. Sau khi thân chủ trình diễn yếu tố, nhà tư vấn làm chủ cuộc chuyện trò và đưa ra những lời khuyên
|
| Về sự tương tác |
Mối quan hệ tham vấn quyết định hành động tác dụng đạt được của quy trình tham vấn, nhà tham vấn phải kiến thiết xây dựng lòng tin với thân chủ và biểu lộ thái độ thừa nhận, thông cảm và không phán xét .
Sự thành công xuất sắc nhờ vào vào kiến thức và kỹ năng tương tác của nhà tham vấn để giúp đối tượng người tiêu dùng hoàn toàn có thể nhận ra được yếu tố của mình, hiểu mình để từ đó tìm kiếm giải pháp tương thích và thực thi nó .
|
Trong tư vấn tâm ý thì mối quan hệ giữa nhà tư vấn và thân chủ không quyết định hành động hiệu quả tư vấn bằng kiến thức và kỹ năng và sự hiểu biết của nhà tư vấn về nghành nghề dịch vụ mà thân chủ đang cần tư vấn .
Hình thức can thiệp chính là phân phối thông tin và lời khuyên nên sự thành công xuất sắc phụ thuộc vào vào những kiến thức và kỹ năng sâu xa của nhà tư vấn tâm ý .
|
| Về cách thức |
Nhà tham vấn có kiến thức và kỹ năng về hành vi và sự tăng trưởng của con người. Họ có những kiến thức và kỹ năng nghe và tiếp xúc, có năng lực khai thác những yếu tố và xúc cảm của thân chủ .
Đồng thời, bộc lộ sự tin yêu vào năng lực tự ra những quyết định hành động tốt nhất của thân chủ ; vai trò của nhà tham vấn chỉ là để “ lái ” cho những thân chủ đến những hướng lành mạnh nhất. Giúp thân chủ nhận ra và sử dụng những năng lực và thế mạnh riêng của họ
|
Nhà tư vấn có kiến thức về những lĩnh vực cụ thể và có khả năng truyền đạt những kiến thức đó đến người cần hỗ trợ hay hướng dẫn trong lĩnh vực đó.
Họ với thân chủ về những quyết định hành động họ cho là tương thích nhất so với trường hợp của thân chủ thay vì tăng cường năng lực của thân chủ .
Việc tập trung chuyên sâu vào thế mạnh của thân chủ không phải là xu thế chung của tư vấn
|
Như vậy rõ ràng là hai hình thức tư vấn tâm ý và tham vấn tâm ý có sự độc lạ nhau. Tuy nhiên trong thực tiễn thì vẫn có những người đánh đồng hai thuật ngữ này và phổ cập nhất là dùng tư vấn tâm ý chứ không hề nhắc gì đến tham vấn tâm ý. Vậy nên mọi người cần hiểu rõ tư vấn tâm ý và tham vấn tâm ý là gì, vai trò tính năng của mỗi mô hình ra sao để hoàn toàn có thể tìm kiếm dịch vụ tương thích nhất với yếu tố của mình .
