Chiết khấu là một quan hệ hợp đồng mà theo đó các tổ chức tín dụng mua lại các loại giấy tờ có giá chưa đến hạn thanh toán của khách hàng. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại.
Khái niệm chiết khấu
Nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại hầu hết nhằm mục đích vào đối tượng người tiêu dùng là những thương phiếu do những thương nhân chiếm hữu. Đây cũng là cách để những ngân hàng hoàn toàn có thể hỗ trợ vốn vốn cho giới thương nhân trong những thương vụ làm ăn kinh doanh, nhất là những thương vụ làm ăn quốc tế. Cùng với thời hạn ấy, sự tăng trưởng phong phú của những loại giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại đã khiến cho những đối tượng người tiêu dùng chiết khấu tại ngân hàng cũng ngày càng trở nên phong phú hơn .
Ngày nay, hoạt động chiết khấu của các ngân hàng trên thế giới đều hướng tới việc mua bán các loại giấy tờ có giá còn thời hạn thanh toán ngắn (dưới 1 năm) như hối phiếu, tín phiếu, trái phiếu, kỳ phiếu… do các tổ chức, cá nhân hoặc Chính phủ phát hành và đang được phép lưu thông trên thị trường. Vì thế, nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại đã ở thành hình thức tín dụng hỗ trợ cho các nhà kinh doanh trong quá trình hoạt động nghề nghiệp của mình.
Xét theo góc nhìn kinh tế tài chính, nhiệm vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại có thực chất là nhiệm vụ tín dụng thanh toán, do tại khi chiết khấu giấy tờ có giá của người mua, tổ chức triển khai tín dụng thanh toán dụng cam kết mua những loại giấy tờ có giá của người mua trước hạn giao dịch thanh toán, với điều kiện kèm theo là khấu trừ ngay một số tiền nhất định tính theo tỷ suất Tỷ Lệ ( % ) trên mệnh giá của những giấy tờ có giá được chiết khấu trong thời hạn chiết khấu .
Xét theo góc nhìn kinh tế tài chính, do hợp đồng chiết khấu giấy tờ có giá được xác lập và triển khai chính bới nhu yếu cấp tín dụng thanh toán cho người mua nên mang một ý nghĩa kinh tế tài chính như thể một hợp đồng tín dụng thanh toán. Còn nếu xét về góc nhìn pháp lý thì hợp đồng chiết khấu giấy tờ có giá thực ra lại là hợp đồng mua và bán giấy tờ có giá, với nội dung thỏa thuận hợp tác chuyển giao quyền sở hữu giấy tờ có giá từ người bán sang cho người mua theo giá thành thoả thuận .
Theo quy định hiện hành, hợp đồng nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại phải được thành lập một văn bản và các nội dung phải phù hợp với pháp luật cũng như là phù hợp với hợp đồng mẫu do Hiệp hội ngân hàng ban hành. Theo Điều 12 Thông tư của Ngân hàng Nhà nước số 04/2013/TT-NHNN ngày 01/03/2013 quy định về chiết khấu theo công cụ chuyển nhượng cùng các giấy tờ có giá khác của tổ chức tín dụng đối với khách hàng.
Những quy định chung về chiết khấu
Chiết khấu chính là một loại nhiệm vụ ngân hàng mà một ngân hàng trả trước kỳ hạn cho người có kỳ phiếu, ví dụ điển hình như số tiền ghi trên kỳ phiếu bớt đi một khoản khấu trừ được gọi là tỷ suất chiết khấu hoặc là lãi chiết khấu. Lãi chiết khấu được tính theo tỷ suất Tỷ Lệ ( % ) của mệnh giá. Người chiếm hữu những thương phiếu hay những loại giấy tờ có giá thời gian ngắn khác thì có quyền nhu yếu người có nghĩa vụ và trách nhiệm trả nợ trả cho mình khoản tiền bằng với mệnh giá. Phương thức chiết khấu này được vận dụng để mua, bán giấy tờ có giá thời gian ngắn sinh ra do với nhu yếu kinh doanh thương mại của ngân hàng ở những nước tư bản và đó được xem là một hình thức cấp tín dụng thanh toán. Ở những nước xã hội chủ nghĩa, trong chính sách kinh tế tài chính kế hoạch hoá tập trung chuyên sâu, những tín dụng thanh toán thương mại không được nhà nước thừa nhận nên phương pháp chiết khấu sẽ không được vận dụng trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ngân hàng. Hiện nay, ở những nước, phương pháp chiết khấu giấy tờ có giá thời gian ngắn không chỉ vận dụng trong nghành kinh doanh thương mại ngân hàng mà còn được vận dụng trong những nghành khác .
Ở Nước Ta, chiết khấu giấy tờ có giá thời gian ngắn lần tiên phong được lao lý đơn cử ở Luật ngân hàng nhà nước năm 1997, Luật những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán năm 1997, Luật thương mại ( năm 1997 và năm 2005 ). Ngoài Các văn bản pháp lý về phát hành trái phiếu nhà nước có một số ít lao lý về mua, bán trái phiếu theo phương pháp chiết khấu .
Tác động của lãi suất chiết khấu trong nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại
Lãi suất chiết khấu có vai trò rất quan trọng trong hoạt động ngân hàng, do ngân hàng trung ương quyết định. Lãi suất chiết khấu ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ dự trữ tiền mặt của ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại sẽ thường so sánh lãi suất chiết khấu với lãi suất thị trường nhằm đưa ra quyết định giảm hay tăng tỷ lệ dự trữ. Cụ thể:
Nếu lãi chiết khấu cao hơn thì ngân hàng thương mại sẽ không để tỷ suất tiền dự trữ trở nên quá thấp. Đặc biệt, cần tránh tỷ suất tiền dự trữ chạm mốc bảo đảm an toàn
Nếu lãi chiết khấu bằng hay thấp hơn so với lãi suất vay thị trường thì ngân hàng hoàn toàn có thể cho vay một cách tự do. Ngân hàng thương mại chỉ cần dừng lại ở ngay mức tỷ suất bảo đảm an toàn tối thiểu. Nếu như thiếu tiền mặt thì ngân hàng trọn vẹn hoàn toàn có thể vay từ ngân hàng nhà nước .
Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá của ngân hàng thương mại. Hy vọng những thông tin cung cấp bổ ích này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình làm việc.
