I. Tư vấn tâm lý học đường – một nhu cầu có thực của học sinh trung học phổ thông
Bước sang thế kỷ thứ XX, nền kinh tế tài chính Nước Ta liên tục có những bước nâng tầm, tạo sự chuyển biến nhanh về mọi mặt trong đời sống của người Nước Ta. Tuy nhiên, những dịch chuyển của nền kinh tế thị trường Open cũng gây ra không ít ảnh hưởng tác động xấu đi đến đời sống ý thức của nhiều người, đặc biệt quan trọng là giới trẻ, mà lực lượng đông nhất chính là học sinh trung học phổ thông .
Giờ hoạt động và sinh hoạt Câu lạc bộ tiếng Anh tại Trường tư thục Ngô Thời Nhiệm .
Ở độ tuổi 15-18, các em chưa phải là người lớn nhưng cũng không còn là trẻ con, có khả năng nhận thức nhưng những nhận thức của các em chưa thật sự chín chắn và có thể sẽ sai lệch nếu không được định hướng. Đa số các em còn lệ thuộc vào cha mẹ về cả kinh tế lẫn tinh thần. Tuy nhiệm vụ chính là học tập, nhưng các em thường phải đối mặt với rất nhiều áp lực, từ nhiều phía: gia đình, nhà trường, xã hội. Ở nhà, đó là những yêu cầu, kỳ vọng của cha mẹ, ông bà, là bầu không khí trong gia đình, là mối quan hệ giữa con cái với cha mẹ,… Ở trường, là áp lực về học tập, quan hệ với thầy cô, bạn bè,..
Ngoài xã hội, những em phải đương đầu với những cám dỗ của những game show, những trang thông tin mạng, … Và riêng bản thân những em cũng phải lúng túng với những yếu tố mới phát sinh : những đổi khác về tâm sinh lý, tình yêu tuổi học trò, việc lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai, … Cá biệt, có những em vấp phải yếu tố nghiêm trọng hơn : rơi lệch về giới tính, bạo hành mái ấm gia đình, tệ nạn xã hội, … Đối diện với những yếu tố phức tạp đó, rất nhiều em sẽ không biết nhìn nhận, xử lý yếu tố như thế nào cho hài hòa và hợp lý .
Trong những trường hợp như vậy, học sinh rất cần đến sự san sẻ, sự thông hiểu từ người thân trong gia đình : mái ấm gia đình, bạn hữu, … Thế nhưng trong đời sống, người lớn tất cả chúng ta thường yên cầu những em phải có ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm, có thái độ hài hòa và hợp lý, có tính độc lập, nhưng mặt khác lại cũng yên cầu những em phải chịu sự sắp xếp của của người lớn. Vì vậy, thay vì cho con những lời khuyên, những bậc cha mẹ lại thường rót vào tai con cháu những câu đại loại như : Con phải …, Con người ta … còn con thì …, Hồi đó ba ( mẹ ) …, … Không muốn bị áp đặt, không muốn bị so sánh, và không muốn nghe ba mẹ kể ” chuyện đời xưa “, con cháu thường che giấu cha mẹ những điều mà những em đang trăn trở, những vướng mắc của bản thân, …
Lâu dần, vì nguyên do này hay nguyên do khác, những em đâm ra đề phòng cha mẹ, thầy cô, thủ thế với bạn hữu. Trong khi đó, trên báo chí truyền thông, trên những trang mạng xã hội, lại đầy những thông tin bất lợi so với những em – những ” người lớn – trẻ con ” chưa đủ sức sàng lọc để lựa chọn, giữ lại những điều tốt và vô hiệu cái xấu. Theo chuyên viên tư vấn thuộc Trung tâm Tư vấn học đường tại TP. Hồ Chí Minh – Chuyên viên Nguyễn Hồng Sơn – thì : ” Đối với trẻ vị thành niên, hoàn toàn có thể bị mất cân đối bởi chính những điều tưởng như vặt vãnh ấy nếu không được những người xung quanh chăm sóc, trợ giúp và san sẻ kịp thời “. Bác sĩ Phạm Anh Tuấn, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương cho biết : 90 % trẻ vị thành niên tự tử vì cảm thấy không được mái ấm gia đình đồng cảm .
Có thể nói, lứa tuổi 15 – 18 là một trong những tiến trình khủng hoảng cục bộ và khó khăn vất vả trong cuộc sống của mỗi người. Sự trợ giúp kịp thời và đúng đắn từ phía người lớn là một nhu yếu bức thiết so với trẻ, đặc biệt quan trọng là khi những em đã rơi vào sự khủng hoảng cục bộ tâm ý. Học sinh cần được giãi bày, cần được tâm sự, cần được những lời khuyên đúng đắn từ người lớn, mà thân thiện với những em nhất chính là cha mẹ, thầy cô. Và khi không hề có được điều đó từ mái ấm gia đình, nhiều em đã xem thầy cô như một chỗ dựa niềm tin. Cho những em những lời khuyên, khuynh hướng đúng đắn cho những em con đường phải đi, giúp những em tìm lại niềm tin, niềm vui trong đời sống, … Đó là những điều mà người thầy cần phải triển khai được để phân phối nhu yếu được tư vấn tâm ý, một nhu yếu có thực và vô cùng bức thiết của học sinh trong nhà trường đại trà phổ thông .
II. Người giáo viên chủ nhiệm với công tác tư vấn tâm lý cho học sinh
Giáo dục đào tạo học sinh không phải chỉ là dạy cho những em về kỹ năng và kiến thức, mà còn phải giúp những em hình thành nhân cách ; không chỉ là dạy chữ mà còn phải dạy người. Vì lẽ đó mà sự nghiệp giáo dục dược ca tụng là ” trồng người “. Việc trồng người này yên cầu phải có sự chung tay góp phần của những lực lượng xã hội, mà quan trọng nhất là sự phối hợp hợp tác ăn ý, ngặt nghèo giữa mái ấm gia đình và nhà trường. Thế nhưng những bậc cha mẹ nhiều lúc cũng bế tắc trong việc giáo dục con ở tuổi thanh thiếu niên. Một số bậc cha mẹ, khi con cháu có yếu tố, đã vấn đáp giáo viên chủ nhiệm : ” Tôi lo làm kiếm tiền lo cho nó đi học, không có thời hạn, có gì thì cô dạy dùm, tôi cám ơn “. Có người rất thật lòng : ” Ở nhà tôi rầy cỡ nào nó cũng không nghe. Tôi nói mười câu không bằng thầy nói một câu. ” Cũng có người biểu lộ thái độ bất hợp tác : khóa điện thoại cảm ứng khi thầy cô chủ nhiệm gọi đến, và khi đã liên lạc được thì ” Cô mà còn gọi nữa là tui cho nó nghỉ học ! ” .
Với một số ít học sinh, mái ấm gia đình không phải là chốn bình yên, không phải là nơi mà em muốn quay về sau mỗi ngày đi học, bởi ở nhà, ” ba con chỉ biết dùng từ thô tục chửi con, đánh con. Con sợ đòn roi, nhưng con không sợ ba con, không nể ba con, … Cô cho con một câu vấn đáp, cô cho con một lời nào giúp con đi cô ! ” – Một em học sinh đã gửi đi lời cầu cứu đến cô chủ nhiệm của mình như thế ! Có em, vì cha mẹ không có con trai, nên ngay từ nhỏ, đã cho con gái ăn mặc quần áo của con trai, đối xử như với con trai. Đến trường, em hung hăng, nghênh ngang bộc lộ bản lĩnh ” đàn anh ” của mình. Lúc này, cha mẹ mới khẩn khoản : thầy cô làm ơn giúp dùm mái ấm gia đình. Cũng có em tâm sự : Cô ơi, con không thích học sư phạm, nhưng mẹ con nói là sư phạm dễ kiếm việc làm, dễ lấy chồng nên bắt con thi. Bây giờ con ĐK thi ngành điện tử, ba mẹ con không nhìn tới mặt con, con phải làm thế nào hả cô ?
Và còn biết bao trường hợp mà người giáo viên chủ nhiệm phải đối lập khi quản trị một lớp học : những em có xích míc với giáo viên bộ môn và nhu yếu được đổi giáo viên, bị thầy cô ép đi học thêm, thầy cô đối xử bất công hay hiều lầm, bị thất tình, xích míc với bè bạn dẫn đến xô xát, muốn nghỉ học vì chán nản chuyện mái ấm gia đình, vì thực trạng khó khăn vất vả, … Ở tuổi mới lớn, vì luôn muốn được chăm sóc, đôi lúc những em thổi phồng yếu tố của mình lên quá mức, khiến cho việc nhỏ trở nên trầm trọng. Nếu không được kịp thời trợ giúp, khi cảm thấy không ai chăm sóc đến mình, những em sẽ tự xử lý yếu tố và thường thì đó là những cách giải quyết và xử lý xấu đi, đôi lúc gây ra hậu quả vô cùng trầm trọng .
Thiết nghĩ, trước những trường hợp phát sinh trong quy trình quản trị lớp học, với tư cách là giáo viên chủ nhiệm ( GVCN ), người thầy cần phải có đủ thời hạn, đủ kiên trì, đủ bản lĩnh và quan trọng nhất là phải có đủ tình thương để hoàn toàn có thể lắng nghe, thông cảm, đồng cảm, san sẻ và khuynh hướng cho những em cách xử lý những yếu tố khó khăn vất vả trong đời sống. Tuy nhiên, ta không nên chờ đến khi thật sự có yếu tố rồi mới đi tìm cách xử lý, mà phải phát hiện được yếu tố khi nó còn tiềm ẩn, ngăn ngừa những trường hợp xấu phát sinh .
Muốn làm được điều đó, ngay từ đầu năm học, khi vừa nhận lớp, GVCN phải tìm hiểu thật cặn kẽ tình hình học sinh thông qua các nguồn khác nhau. Từ bản thân các em thông qua Phiếu thông tin cá nhân, có thể nắm được hoàn cảnh kinh tế gia đình, tình hình nhà ở, mối quan hệ gia đình, xã hội, những ước muốn, sở trường, những khó khăn nếu có,… Với những thông tin đầu tiên này, GVCN có thể sàng lọc chọn ra những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt để nếu cần, thu thập thêm thông tin về các em thông qua bạn bè, cha mẹ, GVCN hay thầy cô cũ của các em. Tuy nhiên, trong cuộc sống, không có gì là không thể xảy ra. Vì vậy, đối với những học sinh được đánh giá thật bình thường về hoàn cảnh, về tâm lý, cũng không nên chủ quan cho rằng không cần phải quan tâm đến các em. GVCN phải thể hiện sự quan tâm của mình đến với từng học sinh, nhưng cũng phải đặt trọng tâm, trọng điểm ở một số học sinh các biệt. Song song đó, GVCN cũng cần tự hình thành cho mình một mạng lưới thu thập thông tin riêng từ các nguồn: giáo viên bộ môn, giám thị phụ trách lớp, cha mẹ, bạn bè của học sinh.
Sau khi nắm chắc được tình hình học sinh, GVCN triển khai bước thứ hai : quan sát. Quan sát để phát hiện những đổi khác trong hành vi, những hiện tượng kỳ lạ không bình thường trong đời sống học đường, quan sát những bộc lộ của học sinh có nguy cơ rối nhiễu tâm ý. Đó hoàn toàn có thể là những biểu lộ nhỏ : đi trễ, không mang giày, cáu gắt với bạn, lo ra, … hay lớn hơn : nghỉ học không xin phép, cúp tiết. Và nghiêm trọng hơn, như vi phạm kiểm tra, vô lễ với giáo viên, … Với những học sinh riêng biệt, việc nghỉ học, cúp tiết là chuyện thường ngày, nhưng với những học sinh vốn ngoan ngoãn, siêng năng thì một biểu lộ nhỏ nhất cũng là điều cần chú ý quan tâm. Một học sinh học khá, chưa một lần đi trễ hay nghỉ học lại đi học trễ. Khi được hỏi trước lớp về nguyên do đi trễ, đã rơi nước mắt và im re. GVCN gọi riêng hỏi han, em tâm sự : thời hạn gần đây cha mẹ hay cự cãi nhau. Tối hôm đó, cha về nhà khi đã say rượu, đánh mẹ con em của mình và đuổi ra khỏi nhà, rồi lấy dao đâm nát bánh xe của chiếc xe đạp điện em vẫn đi học. Sáng ra, em phải đi bộ hơn ba cây số để đến trường, vì ở quê sáng sớm chưa có nơi sửa xe nào Open. Với trường hợp này, nếu GVCN cứ cứng ngắc vận dụng kỷ luật mà không cần hỏi han, hoàn toàn có thể sẽ gây một chấn động tâm ý cho học sinh .
Ngoài ra, nhằm mục đích thiết kế xây dựng môi trường tự nhiên tâm ý thuận tiện cho học sinh, GVCN cần tổ chức triển khai những hoạt động giải trí tập thể, đi dạo, hoạt động giải trí giáo dục trong khoanh vùng phạm vi lớp chủ nhiệm. Đó hoàn toàn có thể là một chuyến dã ngoại nho nhỏ, một hoạt động giải trí ngoài giờ lên lớp do chính những em phong cách thiết kế và triển khai chương trình. Những hoạt động giải trí ngoài nhà trường thường thì sẽ giúp cho thầy và trò thân mật, gắn bó với nhau, dễ cảm thông cho nhau. Việc để học sinh tự triển khai hoạt động giải trí ngoài giờ lên lớp vừa phát huy được năng lượng phát minh sáng tạo của những em, vừa tạo điều kiện kèm theo cho những em bộc lộ những kỹ năng và kiến thức sống cần có : kiến thức và kỹ năng hoạt động giải trí nhóm, kỹ năng và kiến thức hợp tác, kiến thức và kỹ năng bộc lộ sự tự tin, kỹ năng và kiến thức tiếp xúc, … Trong quy trình thao tác, những em sẽ thắt chặt thêm tình đoàn kết, sẽ có được những kỷ niệm khó quên cho thời áo trắng của mình .
Tuy nhiên, không phải khi nào GVCN cũng hoàn toàn có thể ngăn ngừa được những trở ngại về tâm ý của học sinh. Việc trực tiếp tư vấn tâm ý cho những em là một trong những hoạt động giải trí mà có lẽ rằng tổng thể GVCN đều trải qua. Tùy vào từng đối tượng người tiêu dùng học sinh, tùy vào mức độ của yếu tố, tùy vào nội dung yếu tố mà có cách xử lý khác nhau, nhưng nhìn chung, GVCN thường tiếp xúc với 2 đối tượng người dùng : học sinh cần tư vấn và những đối tượng người tiêu dùng có tương quan .
Với học sinh cần tư vấn, GVCN cần thật nhẹ nhàng, kiên trì, tỏ ra biết lắng nghe và biết đồng cảm. Khi thầy cô lắng nghe và bộc lộ sự đồng cảm, những em sẽ thuận tiện bày tỏ những điều đang chất chứa trong lòng. Tuy nhiên, việc cần làm của GVCN trong công tác làm việc tư vấn không phải là chỉ ra cho những em yếu tố nằm ở đâu và xử lý yếu tố thay cho những em, mà là tạo điều kiện kèm theo để học sinh tự nói ra yếu tố, tự nhìn nhận, nhìn nhận yếu tố, tự xử lý yếu tố, nếu như yếu tố nằm trong năng lực của những em. Với việc lựa chọn nghề nghiệp của những em trong tương lai, GVCN không nên cho học sinh biết là em thích hợp với nghề gì, nên chọn ngành học nào. Ở đây, bản thân những em phải tự ý thức được mình là ai, mình đang ở đâu, và quan trọng hơn, những em phải hiểu rằng tuy cần có sự trợ giúp, góp ý của người lớn, nhưng tương lai là do mình tự quyết định hành động lấy. Nói cách khác, GVCN với tư cách là người tư vấn, phải khơi dậy được ở học sinh niềm tin vào bản thân, gạt bỏ những rào cản tâm ý để những em hoàn toàn có thể đương đầu với những yếu tố của mình. Tuy nhiên, khi yếu tố không chỉ thuộc về cá thể học sinh, thì GVCN lại phải trợ giúp cho những em bằng nhiều cách, trong đó có việc tiếp xúc với những đối tượng người dùng có tương quan .
Các đối tượng người dùng này hoàn toàn có thể gồm có cha mẹ học sinh, thầy cô bộ môn, bè bạn, Ban Giám hiệu trường, … Tư vấn cho học sinh không dễ, tiếp xúc với cha mẹ, thầy cô bộ môn của những em lại càng khó hơn. Xử lý không khéo, sẽ dễ dẫn đến việc bị hiểu nhầm. Vì thế, GVCN cần khôn khéo, bình tĩnh và ôn hòa giúp cho những bậc cha mẹ hiểu được rằng, mục tiêu của cuộc gặp gỡ là vì con cháu của họ, vì để tạo điều kiện kèm theo tốt nhất cho những em học tập. Với giáo viên bộ môn, cũng cần phải rất tế nhị, vì những trao đổi có tương quan đến học sinh cũng hoàn toàn có thể chạm đến lòng tự trọng của đồng nghiệp, dễ gây sự hiểu nhầm không nên có. Lúc đó, không giúp được gì cho học sinh của mình mà ngược lại, còn khiến mối quan hệ thầy trò của những em thêm stress. Ngoài ra, trong quy trình tư vấn, GVCN cần phải tranh thủ sự hỗ trợ từ nhiều phía : giáo viên bộ môn, Đoàn người trẻ tuổi, Ban Giám hiệu trường, … nếu thấy thiết yếu .
Xin được san sẻ một trường hợp mà tôi đã từng tư vấn. Đó là trường hợp một học sinh xin nghỉ học. Trên thực tiễn, em đã nghỉ học một tuần lễ, GVCN cho biết đã gọi điện trao đổi với cha mẹ của em và bản thân em, nhưng em vẫn nhất quyết, viết ” tâm thư ” gửi cho thầy chủ nhiệm, xin lỗi và tự ý nghỉ. Sau một tuần, mẹ em đến trường xin rút hồ sơ. Gặp người phụ nữ trẻ, áo quần lam lũ, bụng chửa vượt mặt ngồi trước mặt mình, với giọng tâm tình, tôi khơi gợi và hiểu được thực trạng mái ấm gia đình của chị : hai vợ chồng làm nghề nông, thu nhập không không thay đổi, mái ấm gia đình đã có 3 con, nay chị sắp sinh đứa thứ tư, mái ấm gia đình khó khăn vất vả, thiếu thốn, vì thế mà cô con gái lớn quyết định hành động nghỉ học để kiếm tiền giúp cha mẹ nuôi em. Chị có khuyên cháu, nhưng cháu vẫn nhất quyết xin nghỉ. Nhưng tôi vẫn có một cảm xúc không an tâm trước nguyên do chị đưa ra. Vì vậy, tôi hỏi gặng : Ngoài nguyên do mái ấm gia đình khó khăn vất vả, còn có nguyên do gì nữa không ? Hay là chị sắp sinh, muốn con gái nghỉ học để có người đỡ đần ? Như bị chạm vào nỗi đau, người mẹ rơi nước mắt : Dù nhà nghèo cỡ nào, em cũng ráng cho con đi học, nhưng mà ở trường, nó cũng có chuyện buồn với bè bạn, thầy cô, nên sẵn đó, nó xin nghỉ học, cản hoài không được … Và cứ thế, từ từ, tôi tìm ra được nguyên do thật sự khiến em học sinh này phải bỏ lớp, dù đang là lớp trưởng, dù rất tha thiết mong ước được đến trường. Hiện em đã quay trở lại trường, nhà trường đã xử lý ngay cho em suất học bổng 1 triệu đồng, cho em học thêm trong nhà trường mà không phải đóng học phí .
Với trường hợp này, tiếc rằng GVCN đã không khám phá kỹ về thực trạng mái ấm gia đình, tâm tư nguyện vọng nguyện vọng của em ngay từ đầu năm học, không liên hệ ngặt nghèo với giáo viên bộ môn, chưa tranh thủ được sự hỗ trợ từ Ban Giám hiệu. Cũng tiếc rằng em học sinh này chưa tìm đến được với GVCN lớp để nhờ sự trợ giúp, chưa mở lòng với mọi người xung quanh do mặc cảm về cái nghèo của mình. Vì vậy, con đường học vấn suýt nữa đã đóng lại trước mặt em. Và có lẽ rằng, vấn đề này hoàn toàn có thể sẽ gây một cú sốc tâm ý rất lớn cho bản thân em và sự nuối tiếc so với chúng tôi .
Tóm lại, trong nhà trường tư thục, đặc biệt là nhà trường trung học phổ thông, việc tư vấn tâm lý cho học sinh là một hoạt động không thể thiếu của GVCN. Việc làm này đòi hỏi người thầy phải bỏ ra nhiều thời gian, công sức và tâm huyết. Nhưng trong quá trình thực hiện tư vấn tâm lý cho học sinh, GVCN cũng gặp không ít khó khăn khách quan và chủ quan: những giáo viên trẻ chưa đủ kinh nghiệm và vốn sống, thầy cô lớn tuổi lại khó tìm được tiếng nói chung với những đứa trẻ chưa bằng tuổi con mình, có người quá bận rộn nên không đủ thời gian giải quyết vấn đề cho đến nơi đến chốn, có người không đủ năng lực để giải quyết vấn đề mà học sinh đặt ra,… Khó khăn là có thật, nhưng nhu cầu được tư vấn tâm lý của học sinh cũng là có thật. Do đó, còn theo đuổi nghề giáo, còn ở vị trí của một GVCN thì còn còn cần phải không ngừng học hỏi, chia sẻ với đồng nghiệp những kinh nghiệm, kỹ năng tư vấn tâm lý. Tôi xin mạn phép đưa ra một vài kinh nghiệm từ quá trình thực hiện công tác tư vấn cho học sinh với tư cách là GVCN:
Trước hết, cần quan tâm thiết kế xây dựng mối quan hệ tốt giữa giáo viên với học sinh trên sơ sở yêu quý, tôn trọng và chân thành với nhau. GVCN phải thực sự tin yêu vào những em, tạo điều kiện kèm theo để những em phát huy năng lượng, sở trường, tạo điều kiện kèm theo để nâng cao ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm của những em. GVCN cũng cần tạo cho những em có cảm xúc bảo đảm an toàn trong lớp học bằng cách thiết kế xây dựng một bầu không khí ” mái ấm gia đình “, để những em thật sự cảm thấy trường, lớp chính là nhà, bè bạn, thầy cô là những người thân yêu, khi vui hoàn toàn có thể cùng nhau cười, khi buồn hoàn toàn có thể dựa vào mà khóc. Cần khám phá để chớp lấy được năng lượng, sở trường của học sinh. Việc làm này tưởng như không tương quan đến hoạt động giải trí tư vấn tâm ý, nhưng thật ra lại hỗ trợ đắc lực cho việc củng cố, kích thích ở học sinh lòng tự tin, giúp những em đủ niềm tin để đưa ra những quyết định hành động đúng đắn. Nếu thấy những em cần trợ giúp, hãy giúp sức thật khôn khéo, tế nhị ; hãy dữ thế chủ động thân thiện trò chuyện với những học sinh có yếu tố nếu xét thấy những em chưa đủ mạnh dạn tìm đến với mình. Khi học sinh thật sự cần được tư vấn, có một nguyên tắc vàng mà GVCN phải thuộc lòng : ” Luôn luôn lắng nghe, luôn luôn đồng cảm “. Điều này không mới, nhưng nhiều GVCN đã lắng nghe để đi đến hiệu quả ngược lại : ” Luôn luôn lắng nghe, lâu lâu mới hiểu ” .
Một con én không hề làm nổi mùa xuân, muốn cho hoạt động giải trí tư vấn tâm ý đạt hiệu suất cao cao, người GVCN cần biết phối hợp những lực lượng giáo dục, tranh thủ sự giúp sức từ nhiều phía để tạo nên nguồn lực hỗ trợ cho học sinh mọi nơi, mọi lúc. GVCN hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm quan điểm với những người có kinh nghiệm tay nghề về yếu tố mà học sinh gặp phải, nhưng tuyệt đối không được biến học sinh của mình thành trò cười hoặc điểm trung tâm quan tâm của mọi người. Điều đó có nghĩa là, phải tuân thủ nguyên tắc bảo mật thông tin thông tin cho học sinh. Vi phạm nguyên tắc này, về vĩnh viễn, GVCN sẽ tự đánh mất lòng tin mà học sinh dành cho mình .
Nhìn chung người trẻ tuổi mới lớn là thời kỳ đặc biệt quan trọng quan trọng so với cuộc sống con người. Đây là thời kì lứa tuổi tăng trưởng một cách hòa giải, cân đối, là thời kì có sự đổi khác lớn trong hàng loạt nhân cách để những em chuẩn bị sẵn sàng bước vào đời sống tự lập. Những đổi khác trong vị thế xã hội, sự thử thách khách quan của đời sống sẽ làm phát sinh ở lứa tuổi học sinh trung học phổ thông những khó khăn vất vả về tâm ý, tình cảm của lứa tuổi, vướng mắc trong học tập, hướng nghiệp, … cần được người lớn chăm sóc, san sẻ. Thực hiện tốt công tác làm việc tư vấn tâm ý cho học sinh, người GVCN đã góp phần một phần sức lực lao động không nhỏ vào sự nghiệp trồng người. / .
